د فاوا پارک مشر او ورسره مل پلاوي د مالي د ساینس او ټکنالوژۍ له پوهنتون څخه لیدنه وکړه

د دغې غونډې په پيل کې د مالي د ساينس او ټکنالوژۍ پوهنتون مشر ښاغلي يعقوب دائو (Yacoba Dao) د ايراني پلاوي د ښه راغلاست په ترڅ کې وويل: زموږ پوهنتون په عمده توګه تخنیکي او انجینرۍ پوهنتون دی او په مالي کې یو له پخوانیو پوهنتونونو څخه شمیرل کیږي.

د مالي علومو او ټکنالوژۍ پوهنتون مشر په دوام کې وویل: زموږ په پوهنتون کې د ساینس او ټکنالوژۍ څلور پوهنځي، علمي موسسه، ساینسي پلي شوي انسټیټوټ، درمل جوړونې او ډاکټری شامل دي. د ساینس او ټکنالوژۍ پوهنځی چې ډېر ژر به کابالا ته انتقال شي، د دوکتورا تر کچې محصلین مني. د دې پوهنتون فارغینو ته د سیسکو اکاډمۍ سند هم ورکول کیږي. د دې پوهنتون ځینې فارغین د سیسکو اکاډمۍ کې د خپلو زده کړو د دوام لپاره نورو هیوادونو ته سفر کوي. موږ د آفریقا د مجازی پوهنتون غړی هم یو ، کوم چې په نیروبي ، کینیا کې میشت دی. په دې پوهنتون کې شاوخوا ۱۴۰۰۰ محصلین او ۶۶۸ استادان دي. د ساینس او ټکنالوژۍ پوهنځی ۲۰ رسمي استادان او ۵۷ حق الزحمه  استادان او ۹۰۰۰ محصلین لري.

د مالي علومو او ټکنالوژۍ پوهنتون مشر زیاته کړه: زموږ په هېواد کې په ټوليزه توګه د څېړنې او تحقیق برخې ته ډېره بوديجه نه ورکول کېږي، خو له نېکه مرغه د دغه هېواد ځوانو څېړونکو په نړيوالو سياليو کې د ګډون له لارې ډېرې نغدي جايزې ګټلي او د ساينسي پرمختګ په لاره کې يې کاروي. د اروپا اتحادیې هیوادونه او متحده ایالات د دغو سیالیو یو له تنظیم کونکو څخه دي.

د مالي د ساينس او ټکنالوژۍ پوهنتون مشر د نويو فارغانو له لارې د تکنالوژیست شرکتونو په رامنځته کولو کې د دغه پوهنتون محدودې تجربې ته اشاره وکړه او غوښتنه يې وکړه چې د فاوا پارک تجربې دې دغه پوهنتون ته د پوهنتون استارتاپونو د پيل او جوړولو په برخه کې انتقال شي.

د دې لیدنې په دوام کې د مخابراتو وزیر مشاور او د فاوا پارک مشر ډاکټر محمد جعفر صدیق دامغاني زاده وویل: مالي هیواد ته زموږ د سفر اصلي موخه د دغه هېواد د ساینس له وزارت سره په همکارۍ  کې د نوښت مرکز جوړول دي.

نن ورځ پوهنتونونو د دریم نسل پوهنتون په لور حرکت پیل کړی چې د متشبث پوهنتون په نوم یادیږي. د لومړي نسل په پوهنتون کې چې یوازې د زده کړې مسولیت په غاړه لري، تاسو یوازې د تعلیمي چاپیریال شاهد یاست، مګر د دریم نسل په پوهنتون کې، د زده کړې سربیره، زده کونکو سره مرسته کیږي چې د زده کړې پر بنسټ سوداګرۍ په لاره واچوي، او له فراغت وروسته خپل شرکت جوړ کړي. په دې حالت کې، پوهنتون به د ټولنې په اقتصادي پرمختګ کې مهم رول ولوبوي.

د مخابراتو وزارت مشاور او د پارک مشر د معیاري اختراع مرکز د ځانګړتیاوو د بیانولو پرمهال د مالي هېواد لپاره د دغه مرکز په جوړولو کې د فاوا پارک رول مهم وباله او زیاته یې کړه: د نوښت مرکز فزیکي ځای او د فعالیت ټاکل شوې لارې ته اړتیا لري، کوم چې موږ به ستاسو لپاره ډیزاین کړو. موږ د اړوندو بشري سرچینو د روزنې مسولیت هم لرو. د نوښت مرکزونه به په عمده توګه د تخنیکي، معلوماتي او تطبیقی علوم پوهنځیو سره همکاري وکړي. همدا رنګه، د څیړنې اصلي برخه د استادانو او زده کونکو څخه جوړه ده چې په ځانګړي موقعیت کې څیړنې ترسره کوي. یادولو وړ ده چې دا څیړنې یوازې څیړنې - ساینسي ندي، مګر باید د داسې محصول ترلاسه کولو په هدف ترسره شي چې بازار ته د ننوتلو وړتیا ولري.

هغه دوام ورکړه: عموما، د نوښت مرکزونه د ټولنې او پوهنتون دواړو لپاره د پام وړ اقتصادي اغیزې لري. نن ورځ، د نړۍ په لویو پوهنتونونو کې، لکه په متحده ایالاتو کې د MIT پوهنتون، د پوهنتون د بودیجې 40٪ د پوهنتون له عاید او له شرکتونو څخه چمتو کیږي.

ډاکټر صدیق د خپلو خبرو په پای کې یادونه وکړه: تېر کال د ایران معظم رهبر حکومت ته سپارښتنه وکړه چې د پوهې پر بنسټ د شرکتونو پر جوړولو تمرکز وکړي. البته، دا باید په یاد ولرئ چې د پوهې پر بنسټ شرکتونه رامینځته کول خورا ستونزمن کار دی. د بېلګې په توګه د اصفهان د ساینس او څېړنو ښارګوټی چې په ایران کې د ساینس او ټکنالوژۍ لومړنی پارک دی، په تېرو شلو کلونو کې ۶۰۰ شرکتونه تاسیس کړی چې د ستاینې وړ دی. موږ کولی شو په دې برخه کې خپلې تجربې مالي هیواد او په ځانګړې توګه ستاسو پوهنتون ته انتقال کړو.

دغه راز د فاوا پارک د مخابراتو او نړیوالو چارو مشاور ډاکټر عباس قنبري باغستان د محصلانو د مهارتونو د لوړولو په برخه کې د پوهنتون او د ساینس او ټکنالوژۍ د پارک ترمنځ توپیر او د پوهنتون د ساینس او ټکنالوژۍ د پارک په جوړولو کې د ایران تجربې ته په اشارې سره وویل: که تاسو په حضوري توګه د فاوا پارک څخه لیدنه وکړئ، تاسو به د یوې مفکورې په محصول بدلولو پروسې شاهدان واوسئ. په پوهنتون کې محصلین یوازې تیوري او پوهه راټولوي، خو د ساینس او ټکنالوژی په پارک کې محصلین داسې مهارتونه ترلاسه کوي چې کولی شي خپل نظریات په محصولاتو بدل کړي او وپلوري. د دې پروژو تعریف کول او د دوی عملیاتي کول د ساینسي او سافټویر پروسه ده.

ډاکټر قنبري زیاته کړه: پوهنتون د دریم نسل په پوهنتون بدلول د یو لړ سافټویر پروسو او میکانیزمونو جوړولو او پراختیا ته اړتیا لري چې دا کار د پوهنتون د چارواکو او مقاماتو ځانګړې پاملرنې ته اړتیا لري. په بل عبارت، د دې لپاره یوازې د فضا او ځای تخصیص کافي نه دی، بلکې محصلین باید د زده کړو په لړ  کې له خلاقو مهارتونو او نوښتونو سره اشنا شي او بیا پوهنتون د اسانتیاوو په برابرولو سره د هغوی د استعدادونو د ودې لپاره زمینه برابره کړي.

هغه یادونه وکړه: فاوا پارک چمتو دی چې د دې پروسو او میکانیزمونو په برخه کې خپلې تجربې د مالي علومو او ټکنالوژۍ پوهنتون ته انتقال کړي. د فاوا پارک کولی شي د اړتیا په صورت کې د اکادمیکانو لپاره ډیر اړین روزنیز کورسونه هم ترسره کړي.

یادولو وړ ده؛ د پارک فاوا پلاوي مخکې د لوړو زده کړو او ساینسي څیړنو له وزیر، د مخابراتو، ډیجیټل اقتصاد او دولتي عصري کولو وزیر او د مالي د ساینسي څیړنو او ټکنالوژۍ ملي مرکز مشر سره وکتل او په باماکو کې د کابالا پوهنتون کمپلیکس څخه لیدنه وکړه.